क्षयरोगाच्या जीवाणूंच्या बाह्य आवरणात सुप्तावस्थेत झालेल्या बदलांमुळे ते अँटीबायोटिक्स पासून बचाव करून दीर्घकाळ जिवंत राहू शकतात असे संशोधकांना दिसून आले.

Engineering

Mumbai

नव्या पद्धतीमुळे बॅटरींमधील उष्णता अधिक प्रभावीपणे कमी केली जाते व बॅटरी पॅकचे एकूण वजन कमी करणे देखील शक्य होते.

Mumbai

उच्च कार्यक्षमता असलेला निकेल-आधारित मिश्रधातू ऑक्सिडीकरण-रोधक असून पर्यावरणपूरक पद्धतीने कोळसा-आधारित वीजनिर्मिती साठी कार्य करू शकतो

Mumbai

प्रस्तुत मटेरियल त्यावरील पडलेल्या प्रकाशापैकी ८७% हून अधिक प्रकाश वापरण्यायोग्य ऊष्मा-ऊर्जेत रूपांतरित करते.

मुंबई

लहान रोबॉट्स द्वारे रेकॉर्ड केलेल्या व्हिडिओमधून अनभिप्रेत हालचालींचे व्यत्यय काढून टाकू शकणारे एक नवीन अल्गोरिदम

Mumbai

शहरांतील पाणीपुरवठा व सांडपाणी व्यवस्थापन शाश्वत आणि परिवर्तनशील करण्यासाठी केंद्रीय वितरणाची चालू पद्धत बदलून प्रवर्धित विकेंद्रीकृत प्रणालींबाबत विचार करणे आवश्यक आहे असे नवीन अभ्यास सांगतो.

Mumbai

वॅलरायझेशन वर केलेल्या उल्लेखनीय संशोधनाबद्दल आयआयटी मुंबईच्या प्रा. देबब्रत मैती यांना शांती स्वरूप भटनागर पुरस्कार -२०२२ ने गौरविण्यात आले.

मुंबई

अनेक अणू एकत्र येऊन रेणू तयार होताना अणूंची त्या रेणूमधली मांडणी वेगवेगळ्या पद्धतीने होऊन त्याच्या वेगळ्या रचना तयार होऊ शकतात. अश्या रचनांना समसूत्री(आयसोमर/isomer) म्हणतात. काही समसूत्रींतील अणूंच्या रचना एकमेकांचे आरशातले प्रतिबिंब असतात. जसे दोन हात एकमेकांवर ठेवल्यास तंतोतंत जुळत नाहीत, तश्याच ह्या रचना एकमेकांवर ठेवल्यास जुळत नाहीत. अशा रेणूंना हस्तसम (कायरल/ chiral) रेणू म्हणतात. हस्तसम रेणूची एक रचना औषधी असू शकते तर दुसरी शरीराला हानिकारक. पेनिसिलिनचा रेणू याचे उत्तम उदाहरण आहे.

मुंबई

वेगाने बदलणार्‍या क्षीण चुंबकीय क्षेत्राच्या प्रतिमा तयार करण्यासाठी हिऱ्यामधील पुंज दोषांचा वापर 

मुंबई

मानवी संसाधनांच्या आणि ५जी वर आधारित पायाभूत सुविधांच्या विकासासाठी व त्याला पोषक वातावरण तयार करण्याच्या दृष्टीने बहुसंस्थात्मक ५जी चाचणी संच प्रकल्प 

मुंबई

संशोधकांनी ग्राफीन आणि अल्फा मॉलिब्डेनम ट्रायऑक्साइडच्या मिश्रणाचा वापर करून व्होल्टेज नियंत्रित क्वांटम सर्किट तयार करण्याचा एक नवीन मार्ग शोधला आहे.

Search Research Matters